VI.BE

Steunpunt voor artiest
en muzieksector

Covers en rechten

Mag je zomaar covers spelen en uitbrengen? Hoe zit dat met auteursrechten?

Laatst bewerkt op 10.10.22

Advies

Accepteer cookies om deze video te bekijken.

Als je een cover maakt, speel je eigenlijk letterlijk het origineel na, zonder dat je er zelf al te veel vernieuwingen in aanbrengt. Bij een adaptatie is dat anders: daar ga je fundamentele veranderingen aanbrengen aan het origineel (bijvoorbeeld een andere tekst, een nieuw arrangement, …). De lijn tussen een cover en een adaptatie is in de praktijk vaak moeilijk te trekken. In bepaalde gevallen kan het gemakkelijker zijn om onder het regime van de covers te vallen, maar in geval van discussie is het uiteindelijk de rechter die beslist. 

Een cover uitbrengen mag, op voorwaarde dat je auteursrechten betaalt aan Sabam of een zustervereniging in het buitenland. Als je de covers live speelt, zal deze vergoeding doorgaans inbegrepen zitten in de Sabam-afrekening voor de concertorganisator. Als je een cover wilt opnemen en uitbrengen op cd, vinyl of cassette zal je de vergoeding wel zelf moeten betalen als deel van de mechanische reproductierechten. Als het nummer wordt uitgebracht door een platenfirma zorgen zij hier normaal voor.

Als je de cover enkel op streamingplatformen wilt releasen, heb je niet per se een licentie nodig. Platformen als Spotify zijn namelijk zelf verantwoordelijk om licenties af te sluiten met de organisaties die mechanische reproductierechten van de auteurs beheren en de meeste platformen hebben die ook. Als je ook downloads ter beschikking wilt stellen of covers op je eigen website wil zetten, zal je wel weer een licentie nodig hebben.

Als je je cover op YouTube wil zetten, zullen deze mechanische reproductierechten (en uitvoeringsrechten) gedragen worden door YouTube. Ze hebben daarvoor een overeenkomst met Sabam, waardoor elke view een miniem bedrag genereert voor de originele auteurs. Als je een cover wil koppelen aan video of (bewegende) beelden – zoals meestal het geval is op YouTube – zal je in principe ook steeds een synchronisatie-licentie moeten hebben. Dit is een specifiek soort toestemming van de auteurs (meestal vertegenwoordigd door een uitgever/publisher) om de muziek te koppelen aan beeld.

Als je bestaande opnames van een nummer gebruikt moet je zowel aan de uitgever als de eigenaar van de masteropname (meestal een platenmaatschappij) toestemming vragen. Als je zelf een versie van een bestaand nummer gaat inspelen/opnemen (een cover, dus) en gebruiken in een filmpje, volstaat de toestemming van de auteurs/publisher. Meer weten over synchronisatie? Lees dan zeker dit artikel.

Het is niet altijd gemakkelijk om de juiste rechthebbende te vinden, voor de meeste commerciële nummers zal je bij een publisher moeten zijn. De Sabam-catalogus is een goed startpunt. Bij de publisher die je moet contacteren, staat een oogje. Als je daarop klikt, krijg je de contactgegevens te zien. Als die zoektocht niets oplevert, kan je eventueel terecht op de liner notes bij het album, of brengt Google wel raad.

Spijtig genoeg is het ook mogelijk dat je geen toestemming krijgt of dat er gewoonweg geen antwoord komt op je vraag. In dat geval zou je het er op kunnen wagen om de cover zonder licentie op YouTube te zetten. Wees je er wel van bewust dat dit eigenlijk in strijd is met de regels van YouTube én het auteursrecht. Je video kan dus steeds verwijderd worden en in het ergste geval kan je YouTube-account zelfs geblokkeerd worden.

Het is evident dat de auteursrechten voor een cover naar de originele auteurs en componisten gaan. Dit wil niet zeggen dat je er zelf niets aan kan verdienen, want je hebt enerzijds naburige rechten als uitvoerend kunstenaar en anderzijds kan je ook royalties op de platenverkoop krijgen. 

Als het originele liedje of een tekst al in het publieke domein is – dit wil zeggen dat de auteursrechten verlopen zijn, omdat de auteur al meer dan 70 jaar overleden is – heb je geen toestemming nodig en moet je geen vergoeding betalen om het te coveren.

Een vraag over jouw situatie? We geven je persoonlijk advies via mail of telefoon.

Wil je een uitgebreide babbel? Stuur een mailtje en we plannen een adviesgesprek via videocall of bij ons op kantoor.